Arne Decraene
Terwijl de zenuwen steeds strakker gespannen staan blijft de arbitrage helaas een hoofdrol opeisen. Dit keer waren vooral KRC Genk en AA Gent niet te spreken over de spelleiding, die alsmaar meer onder een vergrootglas ligt. Deels terecht ook, al gingen zowel Hein Vanhaezebrouck als Wouter Vrancken toch hun boekje te buiten met hun kritiek.
In tegenstelling tot zijn Gentse collega, die Wesli De Cremer verweet "niet klaar te zijn voor dit soort matchen", deed Vrancken nochtans zijn best om minzaam te blijven. "Ik ben niet rustig maar gelaten, al is dat misschien nog erger. Ik vind het jammer dat we het weer hierover moeten hebben", verwees hij na de nederlaag tegen Club Brugge meteen naar wat de Buffalo's een dag eerder in Luik overkwam.
De stelling van Joos
Daar stond het geluk tot driemaal toe niet aan hun zijde. Eerst werd Nurio Fortuna uitgesloten na een lichte trekfout op de doorgebroken Kelvin Yeboah, iets waar Vanhaezebrouck nog mee kon leven. "Dat is een vermijdbare en onnodige fout. Je mag de ref geen kans geven om een rode kaart te trekken", irriteerde de coach zich aan het feit dat zijn troepen zichzelf nog maar eens in hun eigen voet schoten.
Dat de bal na een gelijkaardig vergrijp op Archie Brown aan de overkant niet op de stip ging kon echter op minder begrip rekenen. "Identiek dezelfde situatie, maar hier zien de ref en VAR het plots anders. Dat is voor mij onaanvaardbaar", kaartte hij terecht het gebrek aan consistentie aan. Twee maten en gewichten, zoals dat wel vaker gebeurt: tot zover kunnen we Vanhaezebrouck zijn argumenten volgen.
Zijn betoog over de strafschop voor Standard houdt daarentegen minder steek. Dat De Cremer langer had moeten nadenken in plaats van de bal kordaat op de stip te leggen is bijvoorbeeld onzin. Hij staat net op het veld om fases direct te beoordelen. Alle verantwoordelijkheid bij de VAR leggen is evenmin de bedoeling. "Niet beslissen is ook beslissen", probeerde Filip Joos lang geleden al eens uit te leggen.
Geen 'clear errors'
"Als hij niet fluit komt de VAR nooit tussen, want zo overduidelijk was het niet", doet Vanhaezebrouck zelf een beroep op termen als 'grijze zone' en 'clear error', die al te vaak worden gebruikt om recht te praten wat krom is. Het is wellicht zelfs de reden waarom videoref Lothar D'Hondt niet ingreep bij de overtreding op Brown: net zoals bij de fout van Nurio vond hij het simpelweg geen interventie waard.
Hoe wrang het ook aanvoelt, zoals het protocol het voorschrijft volgde hij daarom telkens het oordeel van de scheidsrechter. Vermits de bewijslast om hem te overrulen op basis daarvan verschuift is diens eigen beslissing in dit soort twijfelgevallen dus wel degelijk nog altijd van belang. Helaas voor AA Gent trok het in Sclessin tweemaal aan het kortste eind. Net zoals KRC Genk een dag later tegen Club Brugge.
Na zijn felicitaties aan het adres van Ronny Deila, die zelf toegaf dat het dubbeltje dit keer naar de kant van Blauw-Zwart viel, spuwde ook Vrancken toch zijn gal. "Absurd", liet hij zich tijdens zijn persbabbel achteraf meermaals ontvallen. Onder meer om de 0-2 te omschrijven. Met zijn vaste bewaker Zakaria El Ouahdi buiten de lijnen voor verzorging kopte Denis Odoi moederziel alleen een hoekschop binnen.
Rood voor Odoi?
In een poging zich los te rukken was het op de voorafgaande corner uitgerekend de elleboog van diezelfde Odoi die hem een bloedneus bezorgde. Of het om een bewuste actie ging wilde ook Vrancken niet gezegd hebben, maar een tussenkomst uit Tubeke vond hij wel een must. "Als je iemand op het midden van het veld in het gezicht raakt, dan mag het zelfs onvrijwillig zijn, volgt er sowieso een kaart."
"Hier wordt er een elleboog uitgedeeld in de zestien en laten ze het passeren. Dat is toch op z'n minst een fout en een gele kaart?", nam hij Jasper Vergoote en diens video-assistent Bert Put op de korrel. Al gaf hij zo zélf al het antwoord op de vraag waarom er geen onfield-review plaatsvond. Alleen indien Put van mening was dat Odoi een rood karton verdiende mocht hij Vergoote naar het scherm roepen.
Nadat hij de beelden naar verluidt zelf wel degelijk had bekeken zag Put er dus geen graten in. Of dat juist is blijft voer voor discussie. Ook wij kunnen niet in het hoofd kijken van Odoi, die alvast deed alsof zijn neus bloedt. Dat de man die hem moest dekken even langs de zijlijn stond met een echt exemplaar is dan weer conform het reglement. Een ongelukkige samenloop van omstandigheden, maar correct.
Regels van het Voetbalspel
Niet dat Genk geen reden tot klagen heeft, want de hoekschop zelf viel al te betwisten. Bovendien ging er mogelijk buitenspel vooraf aan het handspel van Yira Sor, net zoals bij dat van Pieter Gerkens daags voordien trouwens de reden waarom de VAR-check zoveel tijd in beslag nam. "Niemand begrijpt dat je daar een strafschop voor fluit", aldus Vrancken, een standpunt dat tal van analisten met hem delen.
"Hoe kan je een bal die vanop tien centimeter tegen een arm wordt gekopt van iemand in volle spurt als hands beoordelen?", vraagt Vrancken zich net als menig voetballiefhebber af. Vanhaezebrouck had het in Gerkens zijn geval eveneens over een "aangeschoten bal". Een begrip zo oud als de straat, dat weliswaar nergens terug te vinden valt in de 'Regels van het Voetbalspel 23/24' op de bondwebsite.
Behalve opzettelijk hands is er volgens dat document sprake van een overtreding wanneer "een speler de bal raakt met de hand of arm wanneer deze zijn lichaam onnatuurlijk groter maakt. Door zijn hand of arm in zo'n positie te houden, neemt de speler het risico dat zijn hand of arm geraakt wordt door de bal en hij hiervoor bestraft wordt". Over de afstand of intentie wordt dus met geen woord gerept.
Puristen hebben pech
De vraag blijft uiteraard wel of Sor en Gerkens die criteria inlosten. "Een speler wordt aanzien als zijn lichaam onnatuurlijk groter gemaakt te hebben wanneer de positie van zijn hand of arm geen gevolg is van of niet te rechtvaardigen valt door een lichaamsbeweging voor die bepaalde situatie", citeren we voorts. Beide casussen kunnen als voorbeeld dienen om die situaties nauwkeuriger te omschrijven.
Of om de immer veranderende reglementen omtrent handspel nog maar eens te herschrijven. Tot dan moeten de huidige voorschriften evenwel worden nageleefd, hoe hard het ook mag indruisen tegen het gevoel van puristen. Ondanks de collectieve verbazing vallen de discutabele beslissingen in Luik en Genk daarom te verdedigen. Of daarmee de logica werd gerespecteerd is nog een ander paar mouwen.
De VAR opdoeken, zoals Vrancken suggereert, is alleszins niet de oplossing. Op dat vlak is er geen weg terug: de Doos van Pandora die Genk dicht denkt te laten met hun claim om de match tegen Anderlecht te herspelen is op dat vlak al lang open. Wel moet het systeem dringend beter worden toegepast. Net zoals het niveau van onze refs, die spelers als Joseph Paintsil wegjagen uit België, beneden alle peil is.
Crisis in PRD
De onbekwaamheid loopt stilaan de spuigaten uit. De voetbalbond deed recent een oproep om de scheidsrechters met meer respect te behandelen, een boodschap die bij Vrancken en Vanhaezebrouck – elk op hun manier er niet om verlegen om hun ongenoegen te uiten over de arbitrage – duidelijk in dovemansoren viel. Respect moet je dan ook verdienen. Al moet de commentaar wel correct blijven.
Niet dat Vrancken en Vanhaezebrouck te beroerd zijn om de hand ook in eigen boezem te steken: in koor wezen ze onder meer op het gebrek aan efficiëntie om de overdreven cijfers te verklaren. Deila en Ivan Leko keken glunderend toe, maar in de ivoren toren van het Referee Department is de crisis hoe dan ook nog lang niet bezworen. Benieuwd met welke uitleg zij straks op de proppen zullen komen.
AD
LEES OOK: Kopzorgen bij AA Gent: "Het was twéé keer mijn fout"
