De scheidsrechters en VAR's eventjes buiten beschouwing gelaten, was dé figuur van het weekend toch Mats Rits. De vervanger van Ruud Vormer bij Club Brugge flirtte in Genk eerst met hands in de eigen zestien, om vervolgens met een late kopbal de topper in een beslissende plooi te leggen – en daarmee zijn ex-club KV Mechelen een handje te helpen in de strijd om PO I. Een zoveelste hoogtepunt in Rits zijn verrassend geslaagd verblijf in Jan Breydel, waar hij zijn carrière een nieuwe wending gaf.
Toen de 26-jarige middenvelder in de zomer van 2018 de overstap maakte van Malinwa, fronsten velen immers toch eens flink met de wenkbrauwen. Hoewel hij in Mechelen reeds zijn polyvalentie etaleerde door een resem aan uiteenlopende posities in te nemen, speelde Rits daar het merendeel van zijn matchen namelijk toch in een iets meer vooruitgeschoven rol. Een versterking in de breedte die vooral moest dienen om een extra Belg op het wedstrijdblad te zetten, werd aanvankelijk dan ook gedacht, want op die posities liepen in Brugge al ervaren toppers als Vormer en Hans Vanaken rond. Niets bleek echter minder waar.
VERTROUWEN VAN LEKO
De derde en meest defensieve schakel van het trio op het middenveld waar Ivan Leko net de titel mee had gepakt, Marvelous Nakamba, lag toen immers in de lappenmand. Rits moest dan ook direct depanneren als controleur, wat op dat moment nog als noodoplossing werd beschouwd. Het vroegere toptalent genoot in Beerschot en Ajax tenslotte een opleiding als spelmaker, waar hem een grote toekomst werd voorspeld. Dat de krullenbol die verwachtingen nooit meer zou inlossen, besefte hij dus evenwel al Achter de Kazerne. Daar verloor Rits zijn wilde haren en deed hij de maturiteit op om zelfs als breker zijn mannetje te staan.
Rits maakte zo een indruk dat Club besloot om, in plaats van de zuivere zes waar het eerst naar op zoek was, met Sofyan Amrabat nog een ander type aan te trekken om de as te versterken. Zelfs na het herstel van Nakamba, die hij zo naar de exit duwde, was het echter de revelatie die het vertrouwen bleef krijgen. Uiteindelijk klokte Rits af op 35 basisplaatsen in de competitie, waarvan 10 in PO I. Met als enige kritiek dat hij in de toppers soms tekortschoot, wat verklaart waarom de teller in de Champions League op drie stuks bleef staan. Daar droeg de fysieke power van Nakamba en/of Amrabat doorgaans de voorkeur weg.
PLAATS OP HET MIDDENVELD
Het vertrek van beiden werd afgelopen zomer opgevangen met slechts één nieuwkomer: Éder Balanta, die net als zijn voorgangers met zijn ruwe kracht een streepje voor heeft – tenminste, wanneer iedereen fit is. Mede dankzij de blessures van de Colombiaan zelf sprokkelde Rits namelijk toch alweer flink wat minuten bij elkaar, al oogden de voortekenen voor de nabij toekomst nog altijd eerder somber. Als Philippe Clement in de eindronde over al zijn pionnen kan beschikken, bestaat er per slot van rekening weinig twijfel over dat Balanta, Vormer en Vanaken samen het middenveld zullen bezetten. En Rits dus weer uit de boot valt.
Op dit moment is Vormer evenwel geblesseerd. Niet de eerste keer dat Club het in deze jaargang zonder haar aanvoerder moet stellen, die ondanks zijn beperkte geschiedenis met fysieke kwaaltjes straks toch al 32 jaar wordt. Nu Balanta stilaan helemaal gerodeerd is als vaste titularis, kan Rits dan ook een rijtje hoger geschoven worden om de Nederlander te vervangen. Een terugkeer naar zijn Mechelse periode zeg maar, waar hij het nummer 10 al vaarwel had gezegd. De toekomst van Rits ligt dan ook op de acht, al zal zijn ervaring als pure zes in PO I zeker nog van pas komen. Balanta blijft daar immers toch een risicopatiënt.
VERVANGER VAN VORMER
Twee weken terug gaf Rits, toen nog vanop zijn vertrouwde plek voor de defensie, al een voorsmaak van wat komen zou. Tegen Waasland-Beveren kroonde hij zich met twee doelpunten tot matchwinnaar, na dit weekend staat de teller zo in totaal toch al op vijf stuks. Vier meer dan Vormer, die natuurlijk wel een flink pak meer assists uitdeelde. En in principe zelf ook al vaker de weg naar de netten gevonden moest hebben, ware het niet dat er in deze campagne haast een vloek lijkt te liggen op zijn doelpogingen. De gekende infiltraties in de zestien, die zijn daarentegen nog steeds aanwezig. Zij het misschien met iets minder snee.
In Genk deed Rits precies hetzelfde. Eigenlijk had de vervanger van Vormer de match op die manier zelfs al vroeger in een beslissende plooi moeten leggen, maar van kortbij vond hij Thomas Didillon nog op zijn weg – net zoals de assistkoning zelf dit seizoen geregeld dus nog in extremis gestuit werd. Daarnaast heeft Rits een net zo zuivere passing in de benen, of toch met betrekking tot de balcirculatie. In de zone van de waarheid kan hij dan weer minder zijn stempel drukken, mede ook omdat Vormer over een veel betere traptechniek beschikt. Wat loopwerk en duelkracht betreft, liggen de kaarten echter stilaan omgekeerd.
10, 6 OF 8?
Het mag duidelijk zijn dat Rits in Brugge uitgroeide tot een complete middenvelder, die alle plaatsen in de as van het veld kan bekleden. Als spelverdeler is hij aan de top evenwel net niet bepalend genoeg, terwijl op de positie van controleur zijn fysieke gestalte hem dan weer ietwat parten speelt – al werkte hij er wel een prima partij af in Madrid. De rol die hem het meest op het lijf geschreven lijkt, is dan ook degene waar Vormer in principe een patent op heeft. Iets wat Rits in de komende weken voluit mag bewijzen, want naar verluidt komt momenteel zelfs de bekerfinale in gevaar voor de populaire aanjager van Blauw-Zwart.
Zoals gezegd zal daarnaast ook Balanta ongetwijfeld nog met blessures en vooral schorsingen te kampen krijgen, wat maakt dat daar eveneens nog minuten vrij zullen komen. Rits zijn polyvalentie is op die manier zowel een troef als een handicap, want al het hele seizoen lang staat hij vooral als eerste in de rij om in te springen voor de titularissen op het middenveld. Een gegeven waar wij, zijn prima prestaties ten spijt, na het herstel van Vormer voorlopig weinig verandering in zien komen. Gezien diens gezegende leeftijd, kan het desalniettemin wel eens minder lang duren dan gedacht voor Rits een échte gooi doet naar de acht.
VOORBEELD AAN VORMER
Zelf is de voormalig jeugdinternational tenslotte nog steeds amper 26 jaar oud. Vier jaar jonger dan Vormer toen die, na lang de stempel van mislukt talent te hebben gedragen, alsnog zijn debuut voor Oranje vierde. Behalve in Brugge mag Rits ook op dat vlak dus een voorbeeld nemen aan zijn aanvoerder, al is de concurrentie op het middenveld van de Rode Duivels uiteraard wel veel groter. Toch vielen daar recent flink wat routiniers weg en bewees Roberto Martinez al meer dan eens de Jupiler Pro League nauwlettend in de gaten te houden. Ook voor zijn centrale as, waar onder andere Birger Verstraete (ex-AA Gent) ooit zijn opwachting mocht maken. Aan Rits om nu de volgende te worden die de aandacht van de bondscoach trekt, te beginnen door een vaste basisplaats bij Club te veroveren. Vormer is dus alvast gewaarschuwd.
