Arne Decraene
Een van de hamvragen bij de Rode Duivels voor het WK in Qatar is wie straks de positie van meest rechtse centrale verdediger inneemt. Het antwoord van Roberto Martinez lijkt dan toch Zeno Debast te worden. Helaas viel hij in de 2-1 nederlaag tegen Egypte niet voor het eerst door de mand op het internationale toneel. Durft de bondscoach zijn eigen vergissing toe te geven vooraleer het te laat is?
Vooraf kondigde Martinez aan dat hij niet zijn typeploeg de wei zou insturen. Gelet op de beschikbare pionnen in Koeweit had de basisopstelling daar evenwel toch vrij veel van weg. Zowat de enige die we daar niet toe mogen rekenen was wellicht Hans Vanaken centraal op het middenveld. In de ogen van Martinez behoort ook Debast namelijk reeds tot de onbetwiste titularissen. Op basis van de afgelopen drie interlands staat hij alvast duidelijk hoger in de pikorde dan Leander Dendoncker of Wout Faes, die daarin samen welgeteld nul minuten in actie kwamen. Ook nu kregen zijn concurrenten en mede Neerpede-telgen geen kans om zich te tonen. Net zoals in de Nations League tegen Wales en Nederland, toen de tiener van Anderlecht als debutant de selectie vervoegde, maakte Debast vrijdag de 90 minuten rond.
DENDONCKER & FAES
Nochtans beschouwde Martinez de partij tegen Egypte naar eigen zeggen als een ideale gelegenheid om dingen uit te proberen, een examen waar pakweg Loïs Openda grandioos voor slaagde. Ook wou de Spanjaard, die zoals aangegeven gretig al zijn wissels gebruikte, zijn elftal klaarstomen. Wie fit is en niet in actie kwam – zeker spelers die het ritme kunnen gebruiken zoals Thorgan Hazard of Charles De Ketelaere, blijkbaar lager in de schuif dan Dries Mertens – kan speelminuten tegen Canada vermoedelijk vergeten. In die zin mogen ook Dendoncker, plots gedaald in Martinez zijn achting, en Faes hun hoop opbergen. Voor zover die laatste ambitie koesterde tenminste. Dat hij zelfs nu niet getest werd, desnoods een helft of minder, spreekt boekdelen over het gebrek aan vertrouwen in zijn kunnen.
En dus lijkt Debast in mum van tijd nagenoeg onaantastbaar. De 19-jarige verdediger, in wie Martinez dermate gelooft dat hij de tussenstap bij de U21 mocht overslaan, profiteert ervan dat hij bij Anderlecht eveneens rechts in een defensief trio postvat. Toby Alderweireld voelt zich tegenwoordig beter in zijn sas als centrale pion, waardoor daar een vacature vrijkwam. Alleen vulde Dendoncker in het verleden die rol toch ook degelijk in? Volgens de bondscoach komt hij nog altijd in aanmerking, zij het schijnbaar niet als titularis. Zolang hij genegeerd wordt blijft het dan weer onmogelijk om in te schatten in welke mate Faes er zijn streng zou trekken. Martinez haalde nog liever Arthur Theate, die zich in Mohamed Salah zijn zone wél vlot staande hield, naar de kant om Jan Vertonghen zijn benen los te laten gooien.
BIBBERENDE DEBAST
Nochtans maakte Debast na zijn matige optredens tegen Wales en Nederland weer geen goede indruk. In zijn drie caps hielden de Rode Duivels nog nooit de nul, zoals Thibaut Courtois opmerkt een euvel dat weliswaar al langer aansleept. Dat geldt ook voor de kwetsbaarheid in de rug van de verdediging, die los van het personeel voortaan misschien beter wat lager stelling inneemt. Feit is alleszins dat enkel Theate, die straks wellicht nog eens plaats ruimt voor Vertonghen, weg wist met de boulevard tussen hem en Courtois. Aan de overkant loste Debast een pak minder problemen op. Als gevolg was het telkens weer bibberen bij de tegenaanvallen van de Egyptenaren, die de zwakke plek naar hartenlust bestookten. Het is een van de vele vraagstukken waar Martinez de komende dagen zijn hoofd over zal breken.
Canada beschikt over nog meer snelheid voorin, Hakim Ziyech strooit vanaf rechts bij Marokko met even listige balletjes als Salah. Hoewel de bondscoach achteraf zijn beklag deed over de mentaliteit van zijn troepen volgden die de instructies na de pauze wel beter op. Middels een combinatie van hoge pressing, met de defensie ter hoogte van de middenstrook, en een felle intensiteit wou hij de bal vlug op de helft van de tegenstander recupereren. Het resultaat: nóg meer ruimte in de rug, wat meteen werd afgestraft. De pas ingevallen Youri Tielemans dekte in zijn enthousiasme te ver door en creëerde zo een gat dat niet werd gedicht – Kevin De Bruyne was al vervangen door Mertens. Een gemeten pass van Salah later stond de 2-0 op het bord. Knap verticaal gevoetbald, maar bij de Belgen liep er toch heel wat mis.
NOG GEEN KOMPANY
Met ook Alderweireld in niemandsland was de organisatie namelijk nergens. Door de positie van zijn defensieleider kneep Debast eveneens te ver naar binnen, waar hij tot overmaat van ramp onoordeelkundig instapte. Een verkeerde inschatting. Proactief verdedigen was dan wel een opdracht van Martinez, zijn gebrek aan ervaring brak hier zuur op. Zou het Faes of Dendoncker overkomen zijn? Hoe dan ook dook voormalig Anderlecht-flop Mahmoud Trezeguet, met wie behalve Debast tevens Timothy Casagne zijn handen meer dan vol had, dankbaar in de diepte om een gefrustreerde Courtois voor de tweede keer het nakijken te geven. Na een zeldzaam schoonheidsfoutje van De Bruyne op het hobbelige veld had Mostafa Mohamed immers eerder al met een fraaie plaatsbal voor de openingstreffer gezorgd.
Ook hier lag Debast mee aan de basis. Niet met zijn pass richting De Bruyne, wel met een slordige bal kort ervoor. Samen met zijn anticiperende aanpak – Debast hapt vaak voor zijn man, een stokpaardje van Martinez – moeten zijn voetballende kwaliteiten een troef vormen ten opzichte van bijvoorbeeld de technisch beperktere en meer wijkende Brandon Mechele. Zijn meerwaarde in balbezit blijft echter gering. Af en toe komt hij er eens netjes uit onder druk, maar de vergelijking met Vincent Kompany is voorlopig vergezocht. In de duels wou Debast, die zijn stinkende best om de agressie van Theate te evenaren, zich wel graag laten gelden. Al had hij daarbij soms dan weer net iets te veel overtredingen nodig. Alles bij elkaar geen generale repetitie die vertrouwen inboezemt vlak voor een groot toernooi.
KOPPIGE MARTINEZ
Het laatste kunstje van de Gouden Generatie, zo luidt het alom. Wil de bondscoach dat slotakkoord werkelijk riskeren voor een jonge snaak? Misschien kunnen de Rode Duivels het zich ook met iemand anders achterin niet langer permitteren om hoog te pressen en rond de middellijn te kamperen, maar de manier waarop Debast zich meermaals koud in de rug liet pakken doet toch wenkbrauwen fronsen. Zeker omdat hij met zijn jonge benen in de dekking net een deel van de oplossing zou moeten bieden. Zowat al het Egyptisch gevaar kwam van zijn kant, op het WK wachten nog sterkere ploegen om dat pijnpunt bloot te leggen. In een elftal dat vooruit verdedigt, en dus risico's neemt wanneer de tegenstander erdoor geraakt, blijkt de tiener niet rijp genoeg om nu al op dit niveau zijn mannetje te staan.
"Ik koos voor Debast omdat hij het juiste profiel heeft", aldus Martinez. Nadat zijn pupil bij zijn vorige interlands telkens al boter op het hoofd had blijft hij zo volharden in de boosheid. De score in Koeweit was dan wel bijzaak, hopelijk denkt de bondscoach op weg naar Qatar nog eens grondig na. Daar telt enkel het heden, de toekomst komt later wel. Als hij per se wil vernieuwen doet Martinez dat trouwens beter hoger op het veld, waar onder andere Openda, Leandro Trossard en Amadou Onana op de deur kloppen. In de defensie lijken automatismen en meer métier aangewezen. Debast out, Dendoncker, Faes of zelfs Theate in dus? Martinez achtte het niet eens nodig om zulke alternatieven te testen, een potentiële blunder. Ondanks diens buis op zijn examen verbindt hij zijn lot aan Debast. Als dat maar goed afloopt.
AD
LEES OOK: KBVB onthult Duivelse plannen: grote vrees voor WK 2026
