Na de een op zes tegen Anderlecht en Genk nam niet alleen de interne onrust, maar ook de kritiek van buitenaf gestaag toe bij Club Brugge. Kop van jut leek daarbij vooral Hans Vanaken, links en rechts bestempeld als dé reden waarom het de laatste tijd minder draait bij de koploper. Op de Bosuil besloot Philippe Clement dan ook in te grijpen en zijn draaischijf eens aan de kant te schuiven. Zonder succes, weliswaar. Integendeel zelfs.
Volgens een deel van de fans heeft ook de coach zelf trouwens flink wat boter op het hoofd voor de huidige vormdip, hoogst ongelegen net wanneer het om de knikkers gaat. Nochtans verdient hij, net als het Brugse bestuur, op basis van zijn recente successen als T1 én algemene verdiensten in Jan Breydel meer krediet. Hoge bomen vangen echter veel wind, zo mocht ook Vanaken de afgelopen weken ondervinden. De tweevoudig Gouden Schoen is inderdaad wellicht bezig aan een van zijn zwakste campagnes sinds hij in 2015 de overstap van Lokeren maakte. Dat hij sindsdien samen met Ruud Vormer dé stuwende kracht vormde achter de wederopstanding van Blauw-Zwart, wordt dan al eens iets te gemakkelijk vergeten.
VAL VAN VANAKEN
Daarnaast is het ook niet al kommer en kwel wat Vanaken betreft. Akkoord, dit seizoen loopt het iets stroever bij de 28-jarige middenvelder. Zo eindigde hij pas als achtste in de Gouden Schoen, zijn laagste klassering in vijf jaar tijd. Al was dat een wel érg streng verdict. Na zijn rode kaart op tweede kerstdag tegen Eupen, met drie weken schorsing tot gevolg, kwam Vanaken evenwel nooit meer op toerental. Mede door een coronabesmetting bleef hij sinds nieuwjaar steken op drie doelpunten en één assist. Over de hele campagne zit Vanaken, in totaal goed voor 83 goals en 61 assists in 286 optredens voor de landskampioen, zo nu aan 13 en zeven stuks. Met daarbij ook drie treffers in de Champions League. Nog altijd lang geen onaardige cijfers dus, meer nog: slechts drie keer deed hij, weliswaar veruit, beter.
Ook qua inzet valt hem weinig te verwijten. Vanaken oogt bijwijlen misschien ietwat ongeïnteresseerd, maar staat bij statistieken als afgelegde kilometers en gewonnen duels steevast bovenaan. Toch was het een van de suggesties die aan bod kwam om zijn mindere niveau te verklaren. Een andere is het gebrek aan lopende mensen en diepgang. In tegenstelling tot wingers als José Izquierdo, Anthony Limbombe en de in januari vertrokken Krépin Diatta, ideale targets voor Vanaken om in het straatje te sturen, komen Charles De Ketelaere en Noa Lang liever ín de bal. Vooral die laatste zou daarom geen gedroomde partner vormen voor de dirigent, wiens stokje hij deels ook overnam. Bovendien eist de balverliefde Nederlander niet enkel het leer op, maar bevindt hij zich vaak in de zone van Vanaken.
KLIK MET LANG
Een hele aanpassing dus voor de man die, samen met Simon Mignolet, zijn contract vorige zomer nog verlengde tot 2025. En het naar eigen zeggen wel ziet zitten om de rest van zijn loopbaan in Jan Breydel door te brengen. Zelf gaf hij recent trouwens ook toe dat het tegenwoordig anders voetballen is met Lang dan met diens illustere voorgangers op de linkerflank, waar Vanaken het merendeel van de tijd vertoeft. Een knop die hij echter meteen zonder morren omdraaide. 'Noa kan acties maken op de flank, maar ook tussen de lijnen voetballen. Dat maakt het voor mij makkelijker en komt neer op puur voetbalverstand. Dan is het niet meer dan logisch dat het klikt. Vroeger deed ik meer die een-tweetjes, nu probeer ik eerder Noa in stelling te brengen', klonk het immers in gesprek met Het Nieuwsblad.
Toegegeven, de exacte combinatie Vanaken-Lang leverde nog maar zelden een doelpunt op. Twee keer om precies te zijn. Toch is het inderdaad onzin om te beweren dat zij niet samen kunnen renderen, een discussie die wat doet denken aan Kevin De Bruyne en Eden Hazard bij de Rode Duivels enkele jaren geleden. Gelukkig zijn we het daar nu toch allemaal over eens. Ook in het geval van Vanaken en Lang mogen de debatten snel weer worden gesloten, net zoals opmerkingen alsof de tandem Vanaken-Vormer versleten is tot de categorie der scorebordjournalistiek behoren. In de waan van de dag zouden we het haast vergeten, maar diezelfde spelers voetbalden een astronomische voorsprong bij elkaar. Schade die Club bovendien vooral ná nieuwjaar, en dus zónder de nochtans prima Diatta, toediende.
COLLECTIEVE DIP
Had Vincent Mannaert er beter aan gedaan alsnog een type als de Senegalees toe te voegen aan de kern? Ja, misschien wel. Al ondernam Blauw-Zwart met Tahith Chong wel een mislukte poging om de traditie verder te zetten. Toch lijkt het nu een inschattingsfout om Diatta, én Emmanuel Dennis, te laten gaan. Al is dat praat achteraf, want toen moest Club nog vol de kaart van De Ketelaere trekken. Hij zit in een vormdip, net als Lang – na zijn schuifpartijen in Genk nu vooral worstelend met zichzelf en de scheids. Voor de tweede keer in een week tijd legden de Brugse goudhaantjes het af tegen hun rechtstreekse belagers. De alternatieven zijn evenwel beperkt. Dat noch Chong noch David Okereke het veld betrad, en Ignace Van der Brempt nog de voorkeur kreeg, is een fikse motie van wantrouwen.
De smaakmakers voorin gaven dus niet thuis, en ook Bas Dost was onzichtbaar. Hij werd veel te weinig in stelling gebracht, ook omdat de voorzetten nergens op leken. Al zat de goalgetter, die het tegen Matt Miazga en de Colombianen van Genk reeds knap lastig had in de lucht, tevens stevig in de tang bij Abdoulaye Seck en co. Gelukkig voor Club wonnen aan de overkant ook hun eigen verdedigers het pleit van Dieumerci Mbokani, die niet echt een vervolg wist te breien aan zijn masterclass van vorig weekend tegen Anderlecht, en zijn maats. Eduard Sobol werd zelf verkozen tot man van de match, Brandon Mechele en Odilon Kossounou speelden eveneens een dijk van een partij. Opvallend genoeg was Clinton Mata, normaal net dé rots in de branding, wederom de enige die achterin uit de toon viel.
NIEUW DIEPTEPUNT
Sterkhouders uit vorm dus, met ook aanvoerder Vormer die niet echt op de afspraak was. Waarom dan net voor Vanaken de oorzaak elders zoeken? Hem slachtofferen tegen Antwerp bleek dan ook niet echt de juiste zet. Zijn rechtstreekse vervanger Éder Balanta, terug van weggeweest na een blessure, deed het nochtans voortreffelijk en maakte opnieuw oorlog op het middenveld. Vormer en Mats Rits, een rij opgeschoven, moesten daarentegen doorgaans hun meerdere erkennen in Birger Verstraete, Martin Hongla en Pieter Gerkens. Zonder zelf veel weg te geven weliswaar, ook omdat The Great Old even onmachtig was. "Defensief stonden we goed, aanvallend moet het meer zijn", aldus Vormer na afloop. De nagel op de kop voor beide teams, hoewel ze allebei de drie punten best konden gebruiken.
Antwerp in de jacht op de tweede plaats, Club om de druk vanuit Genk – dat zaterdag een nieuwe kans krijgt om tijdelijk te naderen tot op twee punten – af te wenden. Met een twee op negen evenaart de eens zo autoritaire koploper, uiteraard benadeeld door de puntenhalvering, haar slechtste start ooit in de play-offs. Het enige positieve nieuws voor Blauw-Zwart op de Bosuil, naast het feit dat Mignolet nog eens de nul hield, is dat het weer een stap dichter bij de landstitel staat. De goede intenties ten spijt bereikte het donderdag, ondanks de soms veel slechtere resultaten van de voorbije weken, echter wellicht een nieuw dieptepunt wat het geleverde spel betreft. Met de medewerking van de thuisploeg werden we zo helaas op veruit de minst aantrekkelijke vertoning in de play-offs tot dusver getrakteerd.
SPIJT BIJ CLEMENT?
Hoewel hij dus niet in de vorm van zijn leven verkeert, en zijn EK-kansen gezien de uitspraken van Roberto Martinez over Axel Witsel zelfs in een selectie van 26 op die manier alsmaar dreigen te slinken, had Vanaken daar mogelijk verandering in kunnen brengen. Ook zonder schorsing viel hij dus evenwel naast de ploeg. Is het niet als titularis dan wel als invaller, dachten we vervolgens na een matige eerste helft, maar Clement wachtte tot een tiental minuten voor affluiten alvorens zijn eerste wissel door te voeren. Nadien toonde hij zich wel tevreden over de ingesteldheid waarmee Vanaken tussen de lijnen kwam. Balanta behoorde tot de schaarse uitblinkers en Rits was reeds vroeg betrokken bij de beste kans voor de bezoekers. Toch had Clement misschien lichtjes spijt dat hij hem zo lang op de bank hield.
Vanaken stond pas op het veld toen hij met een knappe crosspass het spel verlegde. Wie weet had hij dus wel een opening gevonden in het Antwerpse blok, een missie waar zijn ongeïnspireerde maats 90 minuten lang niet in slaagden. Net als Mignolet aan de overkant mocht Jean Butez zich beperken tot enkele oprapertjes. Akkoord, de laatste tijd slaagde ook Vanaken er zelden in iets te forceren. Al lag hij met een doorsteekbal wel aan de basis van Lang zijn doelpunt tegen Anderlecht. Vanaf zijn invalbeurt werd het tempo, ondanks de hoge intensiteit gehinderd door de vele onderbrekingen, alvast eindelijk een beetje opgeschroefd. Na de 3-0 pandoering in Genk lag de focus echter iets meer op het defensieve aspect. In dat opzicht kwam de beste verdediging van het land weer een pak stabieler voor de dag.
BLUNDER MET VANAKEN
In welke mate dat te danken valt aan de keuze voor Rits én Balanta, is nog maar de vraag. Zoals gezegd maalt Vanaken telkens plichtbewust zijn kilometers, een taak die nu deels werd overgenomen door … Lang. Hij legde tot zijn vervanging het meeste afstand af, wat toch niet de bedoeling kan zijn. Daarnaast dolf Club opvallend vaak het onderspit in de luchtduels. Nochtans zijn de Antwerpse middenvelders evenmin van de grootsten. Ook hier had Vanaken dus van pas kunnen komen. Net zoals in de zestien, waar Dost vaak als enige klaar stond om te koppen. Tegen een zwak Antwerp was de landskampioen niet meer dan de evenknie, slaagde het er niet in tussen de linies te spelen en legde het amper vlotte combinaties op de mat. Niet dat die zaken met Vanaken wél nog lukten, maar beter was het zeker niet.
Misschien rekende Clement op revanchegevoelens bij zijn spelmaker, een tactiek die hem in het verleden af en toe wel degelijk bleek te prikkelen. Al had hij hem dan toch sneller moeten brengen. In onze ogen beging de succescoach evenwel een blunder door Vanaken op de bank te zetten. Clement lag de afgelopen weken meermaals onder vuur voor een aantal keuzes, zoals de zet met Kossounou in plaats van Rits op de zes tegen Anderlecht. Hoewel de afloop tegenviel, waren zij wat ons betreft stuk voor stuk te verdedigen. Tegelijkertijd waren veel mensen van oordeel dat Vanaken als exponent van de malaise gerust eens plaats mocht ruimen. Hoewel de kritiek deels terecht was, ging Clement echter de mist in door te bezwijken onder die druk. Tenslotte was de storm rond zijn persoon fel overdreven.
ARCHITECT HANS
Ja, wellicht zou Vanaken baat hebben wij wingers die vaker zonder bal de achterlijn opzoeken. Al zijn Lang en De Ketelaere, hun huidige dip niet in achting genomen, wel degelijk jongens met een snedige actie én instinct voor ruimte op de flank. Een overlappende back zou ook al helpen. Stefano Denswil beantwoordt niet aan dat profiel, terwijl Sobol een wisselvallig seizoen beleeft. Uitgerekend nu had hij een betere dag. Desalniettemin was het met exact diezelfde pionnen dat Club van december tot de coronagolf in maart als een pletswals door de competitie raasde. Zelfs tijdens de schorsing van Vanaken liet de machine van weleer geen steken vallen. Wie weet sterkte het Clement in zijn geloof om het nog eens zonder de draaischijf te proberen. Het verhoopte shockeffect bleef evenwel achterwege.
Een zeldzaam foutje dus van de Fille, die zondag ongetwijfeld teruggrijpt naar de man die Blauw-Zwart reeds zo vaak over de streep trok. En als modern monument daarom iets meer respect en krediet zou mogen krijgen. In het inmiddels beruchte filmpje van Vormer tijdens de rust tegen Anderlecht nipt de koele kikker rustig van zijn water, maar de passie in zijn ogen is zeker nog niet verdwenen. Zo getuige zijn, weliswaar domme, gele kaart in Genk. Zondag is het aan Vanaken om een helaas nog steeds leeg Jan Breydel voor de zoveelste keer in vuur en vlam te zetten. Hopelijk voor Club is hij getriggerd, en pakt de keuze van Clement alsnog goed uit. Geen spreekwoordelijk haar op diens hoofd dat er alvast aan denkt om Vanaken terug aan de kant te laten. Om muren te slopen, heb je eerst een architect nodig.
