19 mei 2019. In de vooravond geeft Anderlecht haar laatste strohalm op Europees voetbal uit handen, maar toch zijn de Paars-Witte fans aan het feest. Niemand minder dan Vincent Kompany heeft eerder op de dag namelijk zijn glorieuze terugkeer naar het oude nest aangekondigd, niet alleen als speler maar tevens als coach. Het clubicoon wordt dan ook meteen aanzien als de redder in nood, die het schip na enkele zwakke jaren wel snel even zal rechten. Exact twaalf maanden later maken wij de balans op of hij in die missie geslaagd is, rekening houdend met zijn diverse functies in het Lotto Park.
De resultaten zeggen alvast van niet. Indien de Brusselaars vorig jaar al op een nieuw dieptepunt zaten, werd nu namelijk pas echt de bodem bereikt. Op de slotspeeldag maakte Anderlecht zonder coronacrisis dan wel nog een waterkansje op de top zes, toch kwam de eerste afwezigheid in PO I wel érg dichtbij. Ook de kans op een Europees ticket was nog altijd uiterst gering, dus Paars-Wit mag zich al bij al gerust tevreden prijzen met de compensatie die het straks ontvangt. Voor de fans is het echter niet meer dan een pleister op een zere wonde, want zij blijven voor het tweede seizoen op rij achter zonder Europees voetbal. Hoewel hij – terecht, gezien zijn clubhart en eerdere verdiensten – nog steeds op handen wordt gedragen, werd de basis voor die teleurstellende campagne gelegd in de periode dat Kompany nog volop de plak zwaaide.
KOMPANY DE COACH
Op het moment dat de komst van Frank Vercauteren werd aangekondigd, na de brilscore in eigen huis tegen Waasland-Beveren, was Anderlecht immers al afgezakt naar de 13de (!) plaats in de stand. Het rapport na die eerste negen speeldagen oogde met een schamele zes op 27 ronduit desastreus, de amper zes treffers tegenover 11 tegendoelpunten waren evenmin om over naar huis te schrijven. Het contrast met Vercauteren – 37 op 60, 39 goals en 18 tegentreffers in 20 duels, met nagenoeg dezelfde spelerskern – kan nauwelijks groter zijn. Zelfs als we de laatste drie spektakelmatchen niet in rekening brengen, blijft het verschil enorm.
We kunnen dan ook niet anders dan besluiten dat de ambitieuze eerste stappen van Kompany in het trainersvak gefaald zijn. De formule met inverted wingbacks en één enkele controleur bleek al snel niet te werken, maar toch hield de adept van Pep Guardiola halsstarrig vast aan die concepten. Té lang, zo blijkt, want op die manier liet hij zijn team dus afzakken tot in de onderste regionen van het klassement. De lof voor het spel dat op de mat werd gelegd moet bovendien ook niet worden overdreven, want veel kansen leverde al het balbezit niet op. Integendeel: vaak werden eerder wij dan de tegenstander in slaap gewiegd.
KOMPANY DE INSPIRATOR
Desalniettemin ondernam Kompany, die sinds de komst van Vercauteren als speler-inspirator door het leven gaat, wel een lovenswaardige poging om de clubfilosofie in ere te herstellen. Zelfs tijdens de laatste successen onder Roger Vanden Stock was Anderlecht tenslotte afgedwaald van het verzorgde voetbal dat ooit nog zo kenmerkend was voor het fiere instituut. De stijlbreuk van Kompany was misschien wel net iets te abrupt, en had dus nood aan een tegengewicht als Vercauteren. De nieuwe T1 gooide diens visie af en toe indien nodig zelfs volledig over boord, maar bleef ze in het algemeen wel zo vaak mogelijk trouw.
In dat opzicht verdient Kompany dus vooral krediet voor de herstelde focus op de kwaliteit van het product tussen de lijnen in het Lotto Park, waar de bekommernissen zich voordien vooral leken te beperken tot de resultaten aan het eind van de rit. Al hadden die ook wel gerust een pak beter mogen zijn. Gezien de schaarse middelen belooft dat nu overigens alleen maar een nog lastigere taak te worden. Om de kern alsnog met enkele gerichte aankopen te versterken, kwam daarom na Wouter Vandenhaute nu ook Peter Verbeke de rangen reeds vervoegen. Nochtans heeft Kompany ook hier zelf wel wat in de pap te brokken.
KOMPANY DE MANAGER
Tussen de titels van speler-trainer en speler-inspirator door, werd zijn functie zo al omgevormd tot speler-manager. Naar Engels model, wat betekent dat ook het transferbeleid (deels) in zijn handen lag. Wanneer we louter kijken naar de nieuwkomers die op zijn voorspraak in huis werden gehaald, legt Kompany op dat vlak gemixte resultaten voor. Hendrik Van Crombrugge was een absolute voltreffer, Samir Nasri dan weer een regelrechte flop. Ook Philippe Sandler en Kemar Roofe lagen te vaak in de lappenmand, maar lieten indien fit bijwijlen wel zien over bepaalde kwaliteiten te beschikken. Net zoals Nacer Chadli uiteraard.
Binnen de huidige kern herstelde Kompany dan weer Peter Zulj in ere, wat Anderlecht straks mogelijk nog een dankbare duit oplevert. Net zoals zijn heilige geloof in de eigen jeugd. Sambi Lokonga, Jérémy Doku en Francis Amuzu zetten alvast grote stappen, terwijl ook de ontdekking van Antoine Colassin deels op zijn conto mag worden geschreven. Oog voor talent heeft de ervaren rot dus wel, zonder daarom vrij te zijn van vergissingen. Zo bleven Sieben Dewaele en Killian Sardella allicht iets te lang staan, al herpakte die laatste zich wel na nieuwjaar – waarmee Kompany, die een vertrek blokkeerde, meteen zijn gram haalde.
KOMPANY DE LEIDER
Daarnaast was het natuurlijk hij die het Paars-Witte bestuur overtuigde om Anthony Vanden Borre een zoveelste kans te gunnen. Helaas werd dat andere kind van het huis slachtoffer van de blessuregolf en kwam hij dus niet in actie, maar over zijn gedrag valt alleszins geen slecht woord te rapen. Integendeel: de invloed van VDB op de vele jonkies wordt zelfs alom geloofd. Het spreekt boekdelen over de positieve impact en leiderscapaciteiten van Kompany, wiens eigen aanpak met de jeugdige selectie eveneens geprezen wordt. En die door het bestuur handig ingeschakeld werd om de looninleveringen tijdens de crisis aan te kaarten.
Voor heel wat spelers, jong en oud, is de ancien van Manchester City en de Rode Duivels dan ook een voorbeeld die ze met plezier volgen. En voor wie ze meer dan bereid zijn om naar het Lotto Park af te zakken, zo hoorden we al meermaals. Zelfs Kevin De Bruyne liet weten dat hij in de toekomst voor hem een plekje mag voorzien. Dat Kompany een grote naam is die deuren opent in het wereldje, behoeft dus geen betoog. Net zomin als zijn populariteit bij de supporters, die eveneens als één man vol achter hem staan. Veel meer dan al het bovenstaande, blijft het clubmonument op die manier vooral een immens uithangbord.
KOMPANY DE SPELER
Al moet hij zijn forse salaris eigenlijk in de eerste plaats op het veld verdienen. Zoals zo vaak in zijn carrière kreeg de 33-jarige verdediger echter al snel te kampen met aanhoudende blessures, waardoor hij slechts in beperkte mate in actie kwam. Bovendien was Kompany ook voordien af en toe op foutjes te betrappen, waarbij we ons in het bijzonder de nederlagen in Kortrijk en Oostende herinneren. Toch kon iedereen toen al zien dat de 89-voudige Rode Duivel het niveau van de Jupiler Pro League nog steeds met de vingers in de neus overstijgt. Eens hij na nieuwjaar echt topfit was, werd dat alleen maar nog meer in de verf gezet.
In balbezit zette Kompany alvast de toon voor zijn ploegmaat door zijn grote klasse te etaleren. De rust en het overzicht spatten er vanaf bij het uitvoetballen, waarbij hij geregeld spitsen omspeelde en meermaals zijn geweldige crosspass demonstreerde. Met iets meer geluk – lees: een betere afwerking voorin – had de defensieleider dan ook minstens een vijftal assists, in plaats van slechts eentje, achter zijn naam. De statistieken die suggereerden dat Anderlecht beter was zónder dan mét Kompany, geraakten intussen trouwens ook in evenwicht. Als voetballer loste hij de verwachtingen dus in. Tenminste, wanneer zijn lichaam dat toeliet.
KOMPANY DE STUDENT
Kompany zag het groots bij zijn terugkeer naar Paars-Wit. Als pupil van Guardiola zou hij zijn oude liefde in mum van tijd volledig naar zijn hand zetten, en zo al snel weer aanknopen met de vroegere glorietijden. Zijn debuut als coach werd echter een flop, terwijl we ook bij het uitgebreidere takenpak als manager onze bedenkingen hebben. Per slot van rekening was het succes van 'zijn' aanwinsten, die al even frêle als hijzelf bleken te zijn, globaal genomen toch vrij bescheiden. En draaiden ook zijn keuzes in de technische staf, onder andere voor Simon Davies als stroman in het begin van de campagne, niet bepaald op voltreffers uit.
Als leider, inspirator en uithangbord stelde Kompany dan weer niet teleur. Misschien hadden we hem graag meer aan het woord gehoord, zeker toen de resultaten onder zijn bewind beneden alle peil waren, maar uiteindelijk is het toch vooral de interne steun en die van de aanhang die telt. "Wij tegen de rest", zo verwoord hij het zelf, een credo dat wel lijkt te pakken. Samen met zijn rol als speler, en dan specifiek zijn fysieke gesteldheid, focust de Prins van het Park zich op basis van zijn eerste twaalf maanden terug op de troon in het komende jaar misschien dus best vooral op die functie. Wie weet is Vercauteren na Guardiola zelfs de ideale leermeester om zijn visie als coach terwijl verder aan te scherpen. De scepter opnieuw overnemen, dat kan altijd later nog.
